Internationale context

De stedelijke dimensie van mondiale uitdagingen

De groeiende verstedelijking en de opwarming van de aarde zijn mondiale uitdagingen, waaraan de steden moeten bijdragen met concrete oplossingen, met name door een efficiënte stadsplanning. In deze context verenigen de steden zich in netwerken en dragen ze steeds meer bij aan het nemen van internationale beslissingen.

Verstedelijking

Verstedelijking en metropolisering

Meer dan 50% van de wereldbevolking woont in stedelijke gebieden. Deze trend van verstedelijking zet zich ook door: de OESO voorspelt dat tegen 2100 85% van de wereldbevolking in steden zal wonen. (Bron: The Metropolitan century, 2015, OECD).

Deze verstedelijking van de wereld is een gevolg van de demografische explosie van de steden, maar ook van hun fysieke en ruimtelijke expansie, waardoor er een groeiende onderlinge afhankelijkheid ontstaat tussen stad en platteland. Dit leidt tot het fenomeen van metropolisering of vergrootstedelijking, waarbij de "werkelijke" stad groter is dan de "administratieve" stad.  Daarom is er een centrale rol weggelegd voor de stadsplanning om deze evolutie, die niet zonder gevolgen is, in goede banen te leiden.

Rol van de steden

Rol van de steden in de aanpak van de klimaatverandering

Volgens de Verenigde Naties nemen steden slechts 2% van het aardoppervlak in, maar zijn ze wel goed voor 70% van het wereldwijde bbp. Ze produceren bovendien 70% van alle broeikasgassen en afvalstoffen, en nemen 60% van het energieverbruik voor hun rekening.(Bron; habitat3.org ) 

In het licht van deze maatschappelijk uitdaging is er een rol weggelegd voor de stadsplanning om bij te dragen tot de doelstellingen van het Akkoord van Parijs om de opwarming van de aarde te beperken tot 2°C . En dit onder meer door het rationeler benutten van de ruimte, het verspreiden van de kringloopeconomie, het ontwikkelen van infrastructuren en gebouwen met een geringe impact op het milieu enz.

Groeiende invloed

Groeiende invloed van steden op wereldvlak

Steden zijn pioniers wat betreft het aanreiken van oplossingen voor de mondiale uitdagingen op het vlak van verstedelijking en klimaatverandering.

Zo worden ze onmisbare spelers op het wereldtoneel. Ze bundelen hun krachten in verenigingen en netwerken om invloed uit te oefenen op de beslissingen van Staten en internationale organisaties. UCLG (United Cities and Local Governments), Metropolis , ICLEI (Local Governments for Sustainability) en C40 (Cities Climate Leadership Group) zijn netwerken van grote steden wereldwijd, EUROCITIES en de CEMR (Council of European Muncipalities and Regions) van grote steden in Europa.

Tot slot betrekken Europese en internationale organisaties (VN, OESO, Benelux...) steden steeds vaker bij het uittekenen van hun beleid en het ontwikkelen van stedelijke initiatieven.

Mondiale agenda's

Mondiale agenda's inzake stedelijke ontwikkeling

De actie van perspective.brussels sluit aan bij de mondiale agenda's die de steden richtsnoeren geven op het gebied van stedelijke ontwikkeling:

• De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG's) van de Verenigde Naties, die in 2015 werden goedgekeurd in het kader van de Agenda 2030 voor Duurzame Ontwikkeling, en meer bepaald doelstelling 11 'Duurzame steden en gemeenschappen'.
• De Nieuwe Stedelijke Agenda (NUA - New Urban Agenda), goedgekeurd tijdens de  Habitat III-conferentie van de Verenigde Naties, over duurzame huisvesting en stedelijke ontwikkeling (2016). Deze agenda bevat richtsnoeren om steden duurzamer te maken en de Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling nr. 11 te bereiken
• Het Klimaatakkoord van Parijs, goedgekeurd tijdens de COP 21 in 2015, dat een kader vaststelt om de opwarming van de aarde te beperken tot 2°C, wat gevolgen heeft voor de stadsplanning, door de belangrijke rol van de steden (en met name de stedelijke verspreiding) in de uitstoot van CO2.
• Europese Green Deal om de klimaatambities van de Europese Unie te behalen. Dit bevat een belangrijke stedelijke dimensie.